Zdrowe jelita – jak o nie dbać? Najlepsze zioła na poprawę pracy jelit.
Zdrowe jelita odgrywają istotną rolę w funkcjonowaniu naszego organizmu. Nie tylko biorą udział w procesach trawiennych, ale odpowiadają także za dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych, prawidłową pracę układu odpornościowego i funkcjonowanie całego organizmu. Nie bez powodu są nazywane „drugim mózgiem”. Jelita mają również duży wpływ na nasze samopoczucie, ponieważ to właśnie one wysyłają sygnały o tym, jak się czujemy, np. poprzez uczucie ściskania w żołądku w sytuacjach stresowych. Dlatego właśnie tak ważne jest, aby zadbać o florę bakteryjną jelit.
Dlaczego jelita to „drugi mózg”?
Otóż w jelitach znajduje się aż 100 milionów komórek nerwowych, które odpowiadają za nasze samopoczucie. Jest to drugi co do wielkości (zaraz po mózgu) układ nerwowy sterujący naszym organizmem. Oba te systemy łączą się ze sobą za pomocą nerwu błędnego, za pomocą którego są przekazywane impulsy nerwowe z jelit do mózgu. Dlatego też to właśnie od jelit zależy to jaki mamy nastrój oraz jak radzimy sobie ze stresem. Aż 90% serotoniny, czyli tzw. hormonu szczęścia, w naszym organizmie jest produkowane w jelitach, co oznacza, że jeśli mikroflora bakteryjna zostanie uszkodzona to nie zostanie wytworzona odpowiednia ilość serotoniny. W rezultacie nasz stan psychiczny się pogorszy, a w niektórych przypadkach mogą pojawić się stany depresyjne.
Jakie funkcje pełnią jelita?
Podstawową funkcją jelit jest trawienie. Aby to było możliwe ważna jest ich drożność i aktywność mięśniówki, która jest odpowiedzialna za przesuwanie cząstek pokarmu. Równie istotnym czynnikiem w procesie trawienia są bakterie jelitowe odpowiadające za fermentację niestrawionych węglowodanów. Dodatkowo produkują one witaminy z grupy B i K oraz stymulują układ immunologiczny. Jelita są odpowiedzialne za rozkład pokarmów, a także za usuwanie z organizmu toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii. To również w tym miejscu następuje wchłanianie wszystkich substancji odżywczych do organizmu.
Obecność bakterii jelitowych warunkuje równowagę organizmu, dlatego też może decydować o naszym zdrowiu. Większość chorób ma swój początek właśnie w jelitach. Brak równowagi jelitowej może być przyczyną takich chorób jak: alergie, depresja, otyłość czy nawet autyzm.
Jak dbać o jelita?
Jedną z najważniejszych kwestii w zachowaniu zdrowych jelit jest prawidłowa dieta. Przede wszystkim należy wybierać produkty bogate w błonnik, który oczyszcza przewód pokarmowy z resztek pożywienia i udrażnia go. Ponadto powinniśmy unikać produktów przetworzonych, cukrów oraz wszelkich konserwantów, barwników i innych wzmacniaczy smaków. W zamian za to sięgajmy po świeże owoce i warzywa oraz produkty pełnoziarniste. Istotną rolę w naszej diecie odgrywają probiotyki zawierające grupy bakterii kwasu mlekowego oraz prebiotyki, zawierające błonnik. Możemy je znaleźć w takich produktach jak: wszelkiego rodzaju kiszonki, fermentowane produkty mleczne (jogurt, maślanka, kefir), fermentowane produkty sojowe czy ocet jabłkowy. Na pracę jelit korzystnie wpływają także: zboża o niskiej zawartości glutenu, czosnek, cebula, jabłka, marchew, ziemniaki, cykoria, banany czy topinambur. Należy również pamiętać o dostarczaniu organizmowi odpowiedniej ilości wody.
Z kolei na mikroflorę jelitową negatywny wpływ ma nadużywanie antybiotyków, antydepresantów oraz leków nasennych, jak również spożywanie alkoholu i palenie papierosów. Czasami zaburzenia pracy jelit są spowodowane wystąpieniem alergii na gluten i laktozę, dlatego w przypadku powtarzających się dolegliwości warto wybrać się do specjalisty i sprawdzić swoją tolerancję na te produkty.
Kondycja jelit zależy nie tylko od rodzaju produktów spożywczych, ale także sposobu w jaki je spożywamy. Posiłki powinniśmy jeść powoli, dokładnie przegryzając kawałki pokarmu, dzięki temu ograniczymy połykanie powietrza i powstawanie gazów. Warto również zadbać o aktywność fizyczną, przynajmniej kilka razy w tygodniu, która korzystnie wpływa na zdrowie i sprawność całego organizmu.
Najlepsze zioła na jelita
W profilaktyce oraz przypadku wystąpienia nieprzyjemnych dolegliwości pomocne mogą okazać się odpowiednio dobrane zioła i napary. Najpopularniejszymi ziołami wspomagającymi pracę jelit są: koper włoski, kminek, mięta, anyż, szałwia oraz rumianek. Działają one rozkurczowo i wiatropędnie dzięki czemu pomagają zredukować wzdęcia i nieprzyjemny ból.
- Koper włoski (fenkuł) – jest stosowany przy dolegliwościach układu pokarmowego takich jak zaburzenia trawienia, bóle brzucha czy brak apetytu. Działa pobudzająco na wydzielanie soku żołądkowego oraz żółci, a także redukuje napięcie mięśni gładkich brzucha. Ponadto owoce kopru pozytywnie wpływają na perystaltykę jelit, dlatego też znajduje zastosowanie przy zaparciach i nieregularnym wypróżnianiu.
- Kminek – korzystnie wpływa na układ pokarmowy, pobudza apetyt, wspomaga trawienie oraz przyswajanie składników odżywczych. Ponadto niweluje wzdęcia, nudności, odbijanie, biegunki i zaparcia, ma działanie rozkurczowe, reguluje dopływ żółci i pobudza produkcję soku żołądkowego.
- Mięta – wykazuje korzystny wpływ na zdrowie jelit i prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Wspiera procesy trawienne, jest pomocna w niestrawności, wzdęciach i skurczach brzucha, działa rozkurczająco na mięśnie gładkie i poprawia pracę jelit.
- Anyż – działa wiatropędnie, rozkurczowo i pobudzająco na wydzielanie soków żołądkowych. Poprawia pracę jelit i wspomaga prawidłowe trawienie. Jest stosowany przy wzdęciach, gazach i niestrawności.
- Szałwia – wspomaga proces trawienia dzięki pobudzaniu wydzielania soku żołądkowego oraz żółci. Ponadto zapobiega dolegliwościom związanych z przejedzeniem, ma działanie rozkurczające i pomaga zredukować wzdęcia, bóle brzucha czy nudności.
- Rumianek – skutecznie redukuje dolegliwości trawienne, działa rozkurczająco na mięśnie gładkie jelit oraz przewodów żółciowych, pomaga przy niestrawności, wzdęciach i skurczach.
Z kolei zioła oczyszczające jelita to m.in. pokrzywa, mniszek lekarski oraz łopian.
- Pokrzywa – oczyszcza układ pokarmowy dzięki zawartym w niej związkom, wspomaga odprowadzanie złogów żółciowych i korzystnie wpływa na pracę żołądka, wątroby i trzustki. Jest stosowana przy biegunkach, chorobach przewodu pokarmowego i nieżytach żołądka oraz jelit.
- Mniszek lekarski – jest stosowany w leczeniu dolegliwości trawiennych i problemach z przepływem żółci. Zawiera w sobie inulinę, która jest zaliczana do prebiotyków zwiększających ilość pożytecznych bakterii w jelitach. Składnik ten wpływa pozytywnie na regulację wypróżnień i oczyszcza organizm z toksyn oraz zbytecznych produktów przemiany materii.
- Łopian – jest uznawany za naturalny środek oczyszczający i odtruwający organizm. Wspomaga trawienie i pomaga usunąć z organizmu toksyny. Ponadto ze względu na lekkie działanie przeczyszczające pomaga złagodzić zaparcia, łagodzi problemy z gazami i przyczynia się do przywrócenia prawidłowej flory bakteryjnej w organizmie.
Jakie zioła na zespół jelita drażliwego?
Zespół jelita drażliwego (IBS) to dość częsta i dokuczliwa choroba, która objawia się m.in. bólami brzucha, zmianą rytmu wypróżnień (zaparcia lub przewlekła biegunka), wzdęciami i nadmiernymi gazami. W łagodzeniu objawów choroby mogą pomóc naturalne metody, np. ziołowe herbatki czy napary. Warto sięgać po zioła o właściwościach przeciwzapalnych, rozkurczowych, uspokajających i wspomagających trawienie. W zależności od objawów najskuteczniejsze działanie wykazuje:
- aloes (działanie przeczyszczające)
- rumianek (działanie rozkurczowe)
- mięta (działanie rozkurczowe)
- krwawnik (działanie przeciwbiegunkowe)
- czarne jagody (działanie przeciwbiegunkowe)
Objawy IBS często nasilają się w wyniku stresu, dlatego warto stosować również zioła uspokajające i relaksujące takie jak melisa, kozłek lekarski czy szyszki chmielu.
Jak widzimy jelita pełnią bardzo ważną rolę w funkcjonowaniu naszego organizmu. Często zaniedbywane mogą powodować nieprzyjemne dolegliwości, a nawet choroby przewlekłe. Dlatego tak ważne jest dbanie o ich prawidłowe funkcjonowanie poprzez odpowiedni styl życia i zdrową, zbilansowaną dietę.
Źródła:
https://pulsmedycyny.pl/jelita-to-nasz-drugi-mozg-885479
https://ktociewyleczy.pl/wiedza/problemy-zdrowotne/choroby-ukladu-pokarmowego/choroby-jelit/5428-zdrowe-jelita-to-zdrowy-organizm
https://www.medme.pl/artykuly/zdrowe-jelita-jak-dbac-o-flore-bakteryjna-jelit,67498.html
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-pokarmowy/os-mozgowo-jelitowa-dlaczego-jelita-to-drugi-mozg-aa-5DQJ-R1sL-1sVn.html
https://www.medonet.pl/zdrowie,jak-dbac-o-jelita-,galeria,1722814.html
https://www.fabrykasily.pl/zdrowie/jak-dbac-o-jelita
https://www.hellozdrowie.pl/artykul-6-rzeczy-ktore-pomoga-zadbac-o-zdrowe-jelita/