Co to jest sylimaryna:
zespół flawonolignanów: sylibinina złożona z sylibiny A i B, izosylibinina złożona z izosylibiny A i B, sylikrystyna, sylidianina oraz ich pochodne. Jest składnikiem owoców (zwanych powszechnie - acz mylnie z botanicznego punktu widzenia - nasionami) ostropestu plamistego (Silybum marianum), rośliny zielnej, pochodzącej z basenu Morza Śródziemnego, aktualnie uprawianej na całym świecie, w tym w Polsce. Owoce ostropestu poza kompleksem flawonolignanów zawierają dużo tłuszczów nienasyconych oraz białka, a także flawonoidy, fitosterole i wiele innych cennych składników. Surowiec bezpieczny, bez ryzyka interakcji, sylimaryna zupełnie nietoksyczna.
Działanie:
- Ochronnie na komórki wątroby (hepatocyty) = działanie antyhepatotoksyczne, poprzez uszczelnianie błon komórkowych wątroby. Przeciwdziała włóknieniu wątroby.
- Regenerująco na komórki wątroby, przywraca syntezę białek w wątrobie (enzymatycznych oraz strukturalnych).
- Ochronnie na śluzówkę żołądka, zwiększenie wydzielania soku żołądkowego.
- Antyoksydacyjnie, neutralizacja wolnych rodników.
- Nieznacznie zmniejszenie syntezy cholesterolu, korzystnie dla układ krążenia.
- Przeciwzapalne poprzez hamowanie utleniania lipidów błonowych i biosyntezy prostaglandyn, hamuje lipooksygenazę i wydzielanie histaminy.
- Słabo żółciopędnie i rozkurczowo.
Zastosowanie:
- Schorzenia wątroby, zatrucia, przewlekłe stany zapalne, stłuszczenie i marskość (efekt alkoholizmu), w rekonwalescencji po przebytej żółtaczce, pomocniczo w wirusowych zapaleniach wątroby typu B lub C.
- Przewlekłe przyjmowanie leków lub jednoczesne przyjmowanie wielu leków (polipragmazja, politerapia), zwłaszcza o silnym działaniu.
- Zaburzenia trawienia, niestrawność, brak łaknienia.
- Profilaktyka przeciw toksynom środowiskowym – dla pracujących w laboratoriach, przemyśle chemicznym, żyjących w silnie skażonym środowisku, dla osób o predyspozycjach rodzinnych do niewydolności wątroby.
- Ostropest znalazł również zastosowanie zewnętrzne w kosmetyce.
Piśmiennictwo:
- Encyklopedia Zielarstwa i Ziołolecznictwa, PWN, Warszawa, 2000.
- Farmakognozja, wyd.V. PZWL, Warszawa, 1998.
- Rośliny lecznicze świata, MedPharm, Wrocław, 2008.
- EMA, European Union herbal monograph on Silybum marianum (L.) Gaertn., fructus. Final. EMA/HMPC/294187/2013.
- ESCOP monographs, Naukowa Kooperatywa na rzecz Fitoterapii, suplement 2009, Silybi mariani fructus.
- Fructus Silybi Mariae, monografia Światowej Organizacji Zdrowia, WHO monographs on selected medicinal plants, vol.2, Geneva, 2002.
- Ostropest plamisty – uwagi o nazewnictwie, substancjach czynnych i rozwoju rośliny. Acta Sci. Pol., Agricultura 5(1) 2006, 5-10.
